Największy wpływ na tutejszy krajobraz wywarł lądolód skandynawski. Pozostawił on po sobie grube warstwy osadów morenowych (moreny dennej) i piaszczystych (sandrów). Osady te zostały poprzecinane przez rzeki na kilka rozległych wzniesień - tzw. wysoczyzn. Oddzielone są od siebie nie tylko dolinami rzecznymi, ale również płytkimi kotlinami, z których największą jest Kotlina Warszawska. W obrębie tej kotliny leży Warszawa - stolica Polski.
Większość obszaru Niziny Mazowieckiej to obszary przekształcone na tereny rolnicze. Zachowały się tu dwa duże obszary leśne:
- Puszcza Kampinoska (na zachód od Warszawy, utworzono tam Kampinoski Park Narodowy)
- Puszcza Kurpiowska (na północnym-wschodzie w okolicy Ostrołęki)
